Glucosamine werkt niet; een verklaring en een demasqué

Sinds geruime tijd promoten o.m. in De Telegraaf, Liesbeth List en professor Rasker bijna letterlijk hand in hand het gebruik van glucosamine bij gewrichtsaandoeningen. Als er - enkele maanden geleden - in het befaamde New England Journal of Medicine (Clegg et al., NEJM, 2006, 354, 795-808) een uitgebreid artikel verschijnt waaruit blijkt dat glucosamine niet werkt, deert hen dat in het geheel niet.
Door: H. Timmerman | Geplaatst: 22 nov 2006 | Laatste Wijziging: 16 feb 2016

Dit artikel was op 12 juli 2010
10.000 maal bekeken.

 En wanneer Liesbeth List hierover benaderd wordt verwijst ze, geërgerd, naar de opvattingen van, zoals zij ze noemt, grote geleerden zoals Rasker, Lems en Bijlsma. De laatste twee hebben eerder dit jaar een overzicht geschreven in het Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde (2006, 1105-07); in dat artikel wijzen ze er onder meer op dat er bewijs zou zijn dat het glucosaminesulfaat wel enige activiteit zou vertonen en het chloride analogon niet; ze noemen in dezen een publicatie van Hoffer et al uit 2001.


Inspectie van de publicatie van Hoffer levert zeer opmerkelijke gegevens op en ik besluit hierover een 'Brief aan de Redactie' van het Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde te sturen. Er wordt een commentaar van Bijlsma aan toegevoegd; het verschil tussen het sulfaat en het chloride wordt in dit commentaar bevestigd, evenals de bevinding dat het sulfaation verantwoordelijk is voor een eventuele werkzaamheid en niet het glucosamine. Dat Lems en Bijlsma geen aandacht besteedden aan de zeer opmerkelijke conclusies van Hoffer c.s. wordt door deze auteurs 'uitgelegd' met de opmerking dat men had gekeken 'naar de effecten van glucosaminen'. Een merkwaardig meervoud, dat glucosaminen: er is maar één glucosamine; van dit amine kan een groot aantal zouten worden verkregen en het is hoogst opvallend dat het chloride onwerkzaam is en dat, áls het sulfaat wel iets zou doen, dit effect niet door het glucosamine maar door het sulfaation wordt veroorzaakt.

Naar aanleiding van de publicatie van Hoffer et al werd prof. Rasker om een reactie gevraagd. Toen na enkele weken een antwoord uitbleef, werd de vraag herhaald. Er volgde een kribbige reactie: betrokkene zou pas bereid zijn te reageren als de VtdK zou antwoorden op zijn brief naar aanleiding van de nominatie van Liesbeth List en hemzelf voor de Meester Kackadorisprijs 2006. Zo'n reactie was evenwel wel verstuurd; het bleek dat prof. Rasker niet tevreden was met de aard van de reactie. Er is verder hierover niet meer met hem gecorrespondeerd. Het blijft inmiddels zeer bevreemdend dat een product kon worden geregistreerd, waarvan bekend is dat de veronderstelde actieve stof, zelfs bij hoge doses, geen meetbare bloedspiegels oplevert. Wordt er bij registratieprocedures met twee maten gemeten? Zijn deze maten voor alternatieve producten minder strikt? Voor reguliere producten wordt immers gevraagd een plausibel mechanisme aan te geven en is de farmacokinetiek een belangrijk aspect van het 'het dossier'!

Prof. Henk Timmerman is farmacochemicus en lid van het bestuur van de Vereniging tegen de Kwakzalverij.

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.

Lees ook